TÜRMOB Sirküler: Geriye Yönelik SGK Teşviklerinden Yararlanmanın Usul ve Esasları

ÖZET: 7103 sayili Kanunla 5510 sayili Kanuna eklenen Ek 17’nci maddesi geregi, geriye dogru yararlanilmayan tesviklerden yararlanmak veya yararlanilmis olmakla birlikte yararlanilan tesvik türünün daha avantajli tesvik türü ile degistirmek için, ilgili aylara ait iptal, asil ve ek aylik prim hizmet belgeleri kagit ortaminda degil elektronik olarak SGK’ ya verilebilecektir. Daha önce bu belgeleri kagit ortaminda veren isverenlerimiz de ayni kayit numarasi ile belgelerini elektronik olarak SGK’ ya ulastirabilecektir. 01.06.2018 tarihine kadar SGK’ ya basvuru yapmak sartiyla bu tarihten sonra da iptal/ek ya da asil belgeler sistem üzerinden verilebilecektir. Geriye Yönelik Tesviklerin iadesinde ödeme tarihine kadar kanuni faiz uygulanacaktir. Kanun kapsamindan çikmis veya iz olmus isyerleri için bu kanun hükmünden yararlanmak için, bu isyerlerinden e-bildirge sifrelerini aktif etmeleri gerekmektedir. Geriye yönelik tesviklerden ortaya çikan alacaklar, ödeme süresi geçmis borçlar ile cari ay borçlarina mahsup edilerek ödenecektir.

UYGULAMANIN USUL VE ESASLARI:

A-2018/NISAN AYI/DÖNEMI VE SONRASI IÇIN YAPILACAK ISLEMLER;

A.1. BASVURU ISLEMLERI;

5510 sayili Kanunun Ek 17’nci maddesi 1/4/2018 tarihi itibariyla yürürlüge girdiginden, geriye yönelik tesvikten yararlanma veya tesvik degisikligi islemleri 2018/Nisan ayi/dönemi ve sonrasi için yapilacaktir.

Buna göre,

2018/Nisan ayi/dönemi ve sonrasina iliskin olmak üzere ilgili Kanunlarda aranilan sartlarin saglanmasi kaydiyla gerek 5510 sayili Kanun gerekse diger Kanunlarda yer alan prim tesviki, destek ve indirimlerinden;

Yararlanabilecegi halde yararlanilmayan aya/döneme iliskin geriye yönelik prim tesvikinden yararlanma talebinin,

Yararlanilmis olan sigorta prim tesvik, destek ve indirimin baska bir tesvikle degistirilmesine iliskin talebin,

Geriye yönelik tesvikten yararlanilmak istenen ayi/dönemi takip eden alti ay içinde internet ortaminda veya isyerinin bagli bulundugu SGK Ünitesine kagit ortaminda yapilmasi gerekmektedir.

ÖRNEK 1: 2018/Mayis ayina iliskin aylik prim ve hizmet belgesini (06111) kanun numarasi ile gönderen bir isverenin, bu aya iliskin tesvik degisiklik basvurusunu en geç 30/11/2018 tarihine kadar internet/kagit ortaminda yapmasi gerekmektedir. Tesvik degisiklik talebinin 1/12/2018 tarihinde yapildigi varsayildiginda 2018/Mayis ayi için yapilan tesvik degisiklik talebi kabul edilmeyecektir.

5510 sayili Kanunun Ek 17’nci maddesinin birinci fikrasi kapsaminda 2018/Nisan ayi/dönemi ve sonrasi için geriye yönelik yapilacak tesvik degisiklik basvurulari, 2/6/2018 tarihi ve sonrasinda sgk.gov.tr uygulamasinda yer alan “e- SGK/ Isveren / Isveren Sistemi / Uygulamaya Giris / Isveren / Tesvikler ve Tanimlar / 5510 Ek 17.Madde Tesvik Kanun No Degisikligi Basvuru Onaylama” menüleri seçilerek erisilen ekranlar vasitasiyla internet ortaminda yapilacaktir.

Bahse konu program vasitasiyla yapilan ve onaylanan basvurular, SGK ünitesine yapilmis sayilacaktir.

SGK’ ya gerek kagit ortaminda gerekse internet ortaminda basvuruda bulunan isverenlerimizce tesvik degisikligine iliskin düzenlenen/düzenlenecek iptal/asil/ek nitelikteki aylik prim ve hizmet belgeleri sgk.gov.tr adresinden “e-SGK /Isveren/E-Bildirge V2 /Aylik Prim Hizmet Belgesi Girisi” ekranlari vasitasiyla sisteme girilebilecektir.

Süresinde yapilmis bir basvurunun olmasi halinde, basvuru tarihinden geriye yönelik en fazla alti aya iliskin olmak üzere; isverenin talepte bulundugu aylara iliskin kanun numarasi seçilmeksizin veya diger kanun numaralari seçilerek düzenlenmis aylik prim ve hizmet belgelerinde kayitli sigortalilar ile talep edilen tesvik kanunundan yararlanilmak istenilen sigortalilar, bu sigortalilarin prim ödeme gün sayilari ve prime esas kazanç tutarlarinin ayni olmasi ve ilgili kanunlarda aranilan sartlar saglanmak kaydiyla bu aylara iliskin yararlanilmamis olan prim tesviki, destek ve indirimlerinden yararlanilabilecek veya yararlanilmis olan prim tesviki, destek ve indirimleri baska bir prim tesviki, destek ve indirimi ile degistirilebilecektir.

Cari aya iliskin aylik prim ve hizmet belgesinin SGK’ ya gönderilme süresinin son gününe kadar (Tatile denk gelmesi haricinde her ayin 23’ü) yapilan basvurularda, cari aya iliskin talepler dikkate alinmayacak olup, basvuru tarihinden geriye yönelik cari ay hariç en fazla bes aya kadar geriye yönelik tesvikten yararlanma veya tesvik degisiklik talepleri dikkate alinacaktir.

ÖRNEK 2: 2018/Nisan-Mayis-Haziran-Temmuz-Agustos-Eylül-Ekim-Kasim aylarinda herhangi bir prim tesvikinden yararlanmamis olan bir isverenin geriye yönelik bu aylara iliskin 4447 sayili Kanunun geçici 10 uncu maddesinde (06111) yer alan tesvikten yararlanmak istedigi ve basvurusunu;

23/8/2018 tarihinde yaptigi varsayildiginda, 2018/Nisan, Mayis, Haziran (Temmuz ayi olmayacak)

28/9/2018 tarihinde yaptigi varsayildiginda 2018/Nisan, Mayis, Haziran, Temmuz, Agustos,

30/11/2018 tarihinde yaptigi varsayildiginda, 2018/Mayis, Haziran, Temmuz, Agustos, Eylül,

aylarina iliskin tesvik degisiklik talepleri isleme alinacaktir.

A.2. GERIYE YÖNELIK TESVIKLERDEN DOGAN ALACAKLARIN ISVERENIN BORÇLARINA MAHSUBU VEYA ISVERENE IADESI:

2018/Nisan ayi/dönemi ve sonrasina iliskin olmak üzere 5510 sayili Kanunun Ek 17’nci maddesinin birinci fikrasi kapsaminda geriye yönelik en fazla alti aya iliskin olmak üzere, yararlanilmamis olan prim tesviki, destek ve indirimlerinden yararlanmasi veya yararlanilmis olan prim tesviki, destek ve indirimleri baska bir prim tesviki, destek ve indirimi ile degistirmesi sonucu ortaya çikan fark prim tutarlarinin, kanuni faiz hesaplanmaksizin 5510 sayili Kanunda belirtilen esaslar dahilinde mahsup islemleri yapilacaktir. Bu islemler sonucunda kalan tutarin olmasi halinde bu tutar isverene kanuni faiz hesaplanmaksizin iade edilecektir.

B-2018/MART AYI/DÖNEMI VE ÖNCESI IÇIN YAPILACAK ISLEMLER;

B.1. BASVURU ISLEMLERI;

2018/Mart ayi/dönemi ve öncesine iliskin geriye yönelik tesvikten yararlanma veya tesvik degisiklik talepleri için isverenlerin 1/4/2018 ila 1/6/2018 tarihleri arasinda (bu tarih dahil) internet ortaminda veya isyerinin bagli bulundugu SGK Ünitesine kagit ortaminda basvurmasi gerekmektedir. Basvurularinin 2/6/2018 tarihi ve sonrasinda yapilmis olmasi halinde ise bu talepler hakkinda islem yapilmayacaktir.

2018/Mart ayi/dönemi ve öncesi için geriye yönelik yapilacak tesvik degisiklik basvurulari sgk.gov.tr uygulamasinda yer alan “e- SGK / Isveren / Isveren Sistemi / Uygulamaya Giris / Isveren / Tesvikler ve Tanimlar / 5510 Ek 17.Madde Tesvik Kanun No Degisikligi Basvuru Onaylama” menüleri seçilerek erisilen ekranlar vasitasiyla internet ortamindan yapilabilecektir.

Bahse konu program vasitasiyla yapilan ve onaylanan basvurular, SGK ünitesine yapilmis sayilacaktir.

Ancak SGK ünitelerine gerek 1/4/2018 tarihinden önce gerekse 1/4/2018 ile 29/05/2018 tarihleri arasinda SGK ünitesince kagit ortaminda basvuruda bulunulmus olmasi halinde, internet ortaminda yapilacak basvuruda “Daha Önce Kagit Ortaminda Basvuruda Bulundum” linki seçilerek, kagit ortaminda yapilan müracaata ait Kurum kayitlarina giris yapilan evrak tarihi ve sayisinin “evrak tarihi”/“evrak sayisi” alanlarina kaydedilmesi gerekmekte olup, daha evvel kagit ortaminda yapilan basvurunun adi posta veya Kuruma dogrudan yapilan basvuru olmasi halinde basvurunun Kurumun gelen evrak kayitlarina intikal tarihinin; taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele posta servisi, PTT Alo Post veya PTT Kargo ile yapilan basvuru olmasi halinde ise basvurunun postaya veya kargoya verildigi tarihin “evrak tarihi” ve “evrak sayisi” alanina kaydedilmesi gerekmektedir.

Kagit ortaminda müracaati olmamasina ragmen internet ortamindan müracaat ederek evrak tarihi/evrak sayisi alanlarini dolduran isyerleri için, ünitelerimize kagit ortaminda basvuruda bulunulmadiginin anlasilmasi halinde, sosyal güvenlik il müdürlükleri/sosyal güvenlik merkezlerince, internet ortaminda basvuruda bulunulan tarih esas alinacaktir. Ancak, daha evvel kagit ortaminda basvuruda bulundugunu internet ortaminda beyan eden isyerleri için evrak tarihi/evrak sayisi alanlarina kaydedilen bilgilerin hatali oldugunun anlasilmasi halinde kagit ortaminda yapilan basvurunun bulunuldugunun anlasilmasi ve basvuru dilekçesinin isyeri dosyasinda bulunmasi halinde kagit ortaminda yapilan basvuru tarihi esas alinacaktir.

SGK’ ya internet/Kagit ortaminda basvuruda bulunan isverenlerimizce tesvik degisikligine iliskin düzenlenen/düzenlenecek iptal/asil/ek nitelikteki aylik prim ve hizmet belgeleri sgk.gov.tr adresinden “e-SGK / Isveren/E-Bildirge V2 / Aylik Prim Hizmet Belgesi Girisi” ekranlari vasitasiyla sisteme girilebilecektir. Burada basvurunun süresinde yapilip yapilmadigi kontrol edilecektir. Basvurunun 1/6/2018 tarihinden sonra olmasi halinde islem yapilmayacaktir. 1/6/2018 tarihine kadar basvuru yapilmis olmasi sartiyla E-Bildirge V2 ekranlarindan yapilacak tahakkuk degisikligine iliskin iptal/ek ya da asil belgelerin 01.06.2018 tarihi ve sonrasinda da sistem üzerinden verilmesi ve onaylanmasi mümkün bulunmaktadir.

2018/17 sayili genelgede bu konuda açiklik olmamasina ragmen, gerek SGK tarafindan 23.05.2018 tarihinde yapilan duyuruda gerekse de E-Bildirge V2 ekranlarinda açiklama yapilmistir.

B.2. GERIYE YÖNELIK TESVIKLERDEN DOGAN ALACAKLARIN ISVERENIN BORÇLARINA MAHSUBU VEYA ISVERENE IADESI:

B.2.1.Kanuni Faizin Hesaplamasi

2018/Mart ayi ve öncesine iliskin tesvik degisiklik taleplerinin isleme alinmasi sonucu hesaplanan fark prim tutarina;

1/4/2018 tarihinden önce talepte bulunulmasi halinde 1/5/2018 tarihinden,

1/4/2018 ila 1/6/2018 (bu tarih dahil) tarihleri arasinda talepte bulunulmasi halinde, talep tarihini takip eden aybasindan,

Görülmekte olan davalarda, dava öncesi yapilan idari basvuru tarihinden itibaren,

Kuruma herhangi bir basvuruda bulunmadan resen mahkemelere dava açanlar için 1/5/2018 tarihinden itibaren,

ödemenin/mahsubun yapilacagi tarihe kadar (bu tarih dahil) geçen süre için Bakanlar Kurulu tarafindan belirlenen kanuni faiz orani dikkate alinarak basit usulde günlük kanuni faiz hesaplanacaktir.

B.2.2.Hesaplanan Tutarin Isverenin Borcuna Mahsubu

2018/Mart ayi/dönemi ve öncesine iliskin olmak üzere 5510 sayili Kanunun Ek 17’nci maddesinin birinci fikrasi kapsaminda geriye yönelik yararlanilmamis olan prim tesviki, destek ve indirimlerinden yararlanmasi veya yararlanilmis olan prim tesviki, destek ve indirimleri baska bir prim tesviki, destek ve indirimi ile degistirmesi sonucu ortaya çikan fark prim tutarlarinin, kanuni faiz hesaplanmaksizin 5510 sayili Kanunda belirtilen esaslar dahilinde mahsup islemleri yapilacaktir.

Mahsup islemlerinde geriye yönelik tesvik degisikligine iliskin basvurunun 1/4/2018 tarihinden önce yapilmis olmasi halinde 1/4/2018 tarihi, 1/4/2018 tarihinden sonra yapilmis olmasi halinde ise söz konusu basvuru tarihi, mahsuba iliskin tutarin tahsilat tarihi olarak kabul edilecektir.

Isverenin cari ay veya yasal ödeme süresi geçmis borçlarinin bulunmasi halinde 1/1/2019 tarihi beklenilmeksizin söz konusu borçlara mahsup islemi yapilabilecektir.

B.3.DAVA KONUSU EDILEN TALEPLER HAKKINDA YAPILACAK ISLEMLER:

5510 sayili Kanunun Ek 17’nci maddesinin dördüncü fikrasinda;

“Görülmekte olan davalarda ayrica bir basvuru sarti aranmaksizin, dava öncesi yapilan idari basvuru tarihinden itibaren isleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar üçüncü fikra hükümlerine göre mahsup veya iade edilir. Mahkemelerce, bu maddenin yürürlüge girdigi tarihten önce açilmis davalarda davanin konusuz kalmasi sebebiyle karar verilmesine yer olmadigina karar verilir. Yargilama giderleri idare üzerinde birakilir ve vekâlet ücretinin dörtte birine hükmedilir. Ayrica, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkinda Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarina basvurulmaz ve bu maddenin yürürlüge girdigi tarihten önce yapilan kanun yolu basvurularindan vazgeçilmis sayilir.”

hükmü yer almaktadir.

Buna göre, açilan dava neticesinde verilen/verilecek kararlarin, mezkur maddede sayilan sartlari tasimamasi halinde kanun yoluna basvurulmasi ayrica mezkur maddenin yürürlüge girdigi tarihten önce yapilan kanun yolu basvurularindan vazgeçilmis sayilacagi seklinde getirilen düzenleme geregince anilan maddede sayilan sartlari tasiyan ve karara çikmis ancak henüz kanun yoluna basvurulmamis olan kararlara karsi kanun yoluna basvurulmamasi,

gerekmektedir.

C-DIGER HUSUSLAR:

Geriye yönelik tesvikten yararlanma ve tesvik degisiklik taleplerinin ünitece isleme alinmasinin ardindan her isyeri için isveren intra programinda yer alan “Tesvik Hata Listesi” programinin çalistirilmasi gerekmektedir. Bu programin çalistirilmasinin ardindan ilgili Kanunlarda aranilan sartlarin saglanmadiginin tespiti durumunda baska bir ifade ile talep edilen tesvikler için hata listesinin olusmasi durumunda, hata listesi olusan tesvikle ilgili ay/dönem ve sigortali için 5510 sayili Kanunun Ek 17’nci maddesi kapsaminda yapilan islemlerin geri alinmasi gerekmektedir.

5510 sayili Kanun kapsamindan çikis islemi veya iz islemi yapilmis olan isyeri dosyalarina iliskin geriye yönelik tesvik degisiklik talebinde bulunulmasi halinde, e-bildirge üzerinden basvuru yapilabilmesini teminen, isverenin yazili talebine istinaden e-bildirge sifrelerinin isyeri dosyasinin bagli bulundugu SGK ünitesince aktiflestirilmesi gerekmektedir.

Genelgede açiklanmamasina ragmen, geriye yönelik tesviklerden yararlanmak için verilen iptal belgelerden damga vergisi alinmayacak ancak ek ve asil belgelerden damga vergisi kesilecektir.

Geriye Yönelik Tesviklerde Isverenlerimizin yukarida yapilan açiklamalar dogrultusunda hareket etmelerini tavsiye ederiz.

KAYNAK: TÜRMOB